De ZZP-er, zelfstandige zonder personeel, kan worden ingehuurd voor opdrachten. De basis is dan dus een overeenkomst van opdracht. Makkelijk, want het werk wordt gedaan, zonder dat je aan een dergelijke persoon “vast” zit en ingewikkeld moet doen met een ontslagvergunning, of zonder dat je hiervoor premies en loonbelasting af te hoeven dragen. Althans, zo is de bedoeling. Wanneer er echter niet goed aan de spelregels wordt gehouden kan het zijn dat de opdrachtgever en de ZZP-er in plaats van een opdrachtovereenkomst, een arbeidsovereenkomst hebben gesloten, met alle gevolgen van dien.
Verschil
Het belangrijkste verschil tussen een overeenkomst van opdracht en een arbeidsovereenkomst betreft de gezagsverhouding tussen de partijen. Een werkgever heeft een instructiebevoegdheid die de werknemer op dient te volgen. Een opdrachtnemer is niet gehouden om deze instructies op te volgen als die niet tijdig zijn gegeven of naar zijn mening onverantwoord zijn. Bij een overeenkomst van opdracht staat het resultaat voorop, bij een arbeidsovereenkomst de inspanning van de werknemer.
Wat nu als de ZZP-er een verkapte werknemer blijkt te zijn? Behalve dat de overeenkomst dan niet zomaar beëindigd kan worden, kan er tevens sprake van zijn dat de opdrachtgever/ werkgever inhoudingsplichtige wordt voor de loonheffingen.
VAR-verklaring
Een VAR-verklaring (verklaring arbeidsrelatie) kan u als opdrachtgever en opdrachtnemer al een zekere zekerheid geven over de fiscale kant van de overeenkomst van opdracht. De belastingdienst oordeelt dan vooraf hoe zij fiscaal gezien de werkzaamheden van een ZZPer beoordeelt. Er bestaan vier verschillende VAR-verklaringen: VAR-loon, VAR-row, VARwinst en VAR-dga. De laatste twee VAR-verklaringen geven aan dat er geen loonheffingen ingehouden hoeven te worden op de beloning van de opdrachtnemer. Deze soort VAR-verklaring voorkomt dus dat u achteraf aangesproken kunt worden op (alsnog) afdracht van loonheffingen. Let er daarnaast wel op dat de werkzaamheden die de opdrachtnemer verricht ook de werkzaamheden zijn waarvoor de VAR-verklaring is afgegeven. Indien er sprake is van een VAR-loon of VAR-row zal de opdrachtgever zelf aan de hand van de feitelijke omstandigheden moeten beoordelen of er sprake is van (fictief) dienstverband. Als de opdrachtgever van mening is dat er géén sprake is van een verkapt dienstverband kan hij besluiten om de premies en loonbelasting niet af te dragen. Mocht UWV of de belastingdienst achteraf gezien toch oordelen dat hier wel sprake van is dan kan de opdrachtgever zich niet achter de VARloon of VAR-row “verschuilen”. Met andere woorden, een dergelijke VAR-verklaring geeft géén zekerheden. Er zijn vele omstandigheden die betrokken worden inde beoordeling of er sprake is van een fictief dienstverband. Enkele omstandigheden zijn of er persoonlijk arbeid dient te worden verricht (of mag de opdrachtnemer iemand anders sturen om hem te vervangen) en in hoeverre gelijkt de opdrachtovereenkomst op een arbeidsovereenkomst (wordt er bijvoorbeeld gesproken van 24 vakantiedagen per jaar, in welk geval een dienstbetrekking eerder voor de hand ligt). Uiteraard zijn er nog vele andere omstandigheden die op deze beoordeling van invloed zijn. EenVAR-verklaring zegt alleen iets over de (on) zekerheid over de afdracht van loonheffingen en premies. De VAR-verklaring zegt dus niets over eventuele arbeidsrechtelijke discussies die kunnen ontstaan over het al dan niet hebben van een overeenkomst van opdracht.
Arbeidsrelatie
In Nederland is in het BBA (Besluit Bijzondere Arbeidsverhoudingen) vastgelegd dat er in geval van een arbeidsrelatie voorafgaande toestemming vereist is van het UWV Werkbedrijf of de kantonrechter om de relatie te beëindigen. Een arbeidsrelatie is een ruimer begrip dan een arbeidsovereenkomst. Ondanks dat u géén arbeidsovereenkomst hebt met de door u ingehuurde ZZP-er, kan het wel zijn dat er sprake is van een arbeidsrelatie. Dit betekent dus dat u voorafgaande toestemming nodig hebt om de arbeidsrelatie te beëindigen. Beoordeel dus tijdig of hier sprake van is. Beëindigt u namelijk zonder deze voorafgaande toestemming dan kan de beëindiging onrechtmatig zijn. Hierdoor kunt u geconfronteerd worden met claims van de bewuste ZZP-er.
Aansprakelijkheid opdrachtgever voor ZZP-er
In de Nederlandse wetgeving is de werkgever, in eerste aanleg, aansprakelijk voor de schade van zijn werknemer indien deze de schade tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden oploopt. De werkgever dient de nodige voorzorgsmaatregelen te nemen om te voorkomen dat de werknemer iets overkomt. Schiet de werkgever tekort, dan is hij hiervoor aansprakelijk. In een recent arrest heeft de Hoge Raad vastgesteld dat deze aansprakelijkheid ook geldt voor de werkgever/opdrachtgever die arbeid laat verrichten door een persoon met wie hij geen arbeidsovereenkomst heeft. Met andere woorden, ook de door u ingehuurde ZZP-er die een ongeval zou overkomen bij de uitvoering van zijn opdracht van u kan u aansprakelijk stellen voor de door hem geleden schade. Let hierop bij de uitvoering van de werkzaamheden!
Conclusie
Check vóór u een zelfstandige inhuurt of en welke VAR-verklaring deze heeft, en of de werkzaamheden vermeld op de VAR overeenstemmen met de werkzaamheden die de zelfstandige voor u gaat verrichten. Indien het een VAR-loon of VAR-wuo betreft zult u een inschatting moeten (laten) maken of er wellicht sprake is van een verkapt dienstverband. Zo ja, dan kunt u namelijk geconfronteerd worden met verplichte loonheffing en afdracht van premies. Let u er daarnaast op dat het kan zijn dat de overeenkomst van opdracht gezien kan worden als een arbeidsrelatie, ondanks dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. U heeft dan voor de beëindiging voorafgaande goedkeuring nodig van het UWV Werkbedrijf of de rechter. In de laatste plaats dient u er zich van bewust te zijn dat u, als opdrachtgever, verantwoordelijk gesteld kunt worden voor de schade die de door u ingehuurde zelfstandige loopt bij de uitoefening van de werkzaamheden voor u. Kortom, ook bij het inhuren van een zelfstandige dient u de nodige aandacht te besteden aan hoe er uitvoering gegeven wordt aan de overeenkomst van opdracht. Wij zijn u hier graag bij van dienst!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten