Goodwill: hoe bedoelt u?

Over goodwill is al veel geschreven. Hoe bereken je de waarde van goodwill? Op basis van het verleden? Nog steeds kom ik goodwill berekeningen tegen die uitsluitend gebaseerd zijn op de resultaten van de afgelopen drie boekjaren van de onderneming. Met verbazing probeer ik mij voor te stellen welke gedachten de cijferkunstenaar daarbij heeft gehad!

Zou er dan werkelijk geen enkel beeld, visie of verwachting omtrent de toekomst bestaan? Heeft men zich überhaupt niet afgevraagd met welke ontwikkelingen de onderneming te maken zou kunnen krijgen? Is het verleden een goudgerande garantie voor de toekomst? Of komen de in het verleden gerealiseerde resultaten soms beter uit in de ogen van de opdrachtgever? In ieder geval biedt het verleden houvast, het is gerealiseerd, het staat in de jaarrekening en daar heeft veelal een accountant een verklaring bij afgegeven. Dus dan is het goed, toch?

Voor een koper is het van belang dat de door hem betaalde goodwill door hem - liefst in een zo kort mogelijke periode - kan worden terugverdiend. Het terugverdienen vindt plaats in de jaren na de overname, met andere woorden in de toekomst en niet in het verleden! Hierover kan mijns inziens geen misverstand bestaan.

Wat is het dan toch dat goodwill vandaag de dag nog steeds door velen hartvochtig op basis van het verleden wordt berekend? Ik was onlangs bij een lezing op het pittoreske kasteel Sterrenburg in Driebergen. Daar werd een aanzet gegeven tot het duidelijk maken hoe onze hersenen werken. De conclusie was dat een aangeleerde wijze van doen en denken niet eenvoudig te veranderen is. Onze hersenen gaan er vanuit dat eerder handelen de leidraad is voor de handelingen die daar op volgen. Dat zal dan wel de oorzaak zijn vanhet voortbestaan van de achterhaalde goodwill berekeningen!

Ik ga in dit artikel niet nogmaals de verschillende berekeningsmethodes uit de doeken doen. Inmiddels zal de lezer dezes wel duidelijk zijn hoe ik denk over het negeren van de verwachtingen voor de toekomst als het gaat om de bepaling van de waarde van een onderneming en daarmee impliciet van de goodwill. Interessant is het evenwel nog kort stil te staan bij de verschillende invalshoeken van waaruit de goodwill bezien kan worden.

Een koper ziet, of althans doet het voorkomen dat de weg die hij zal gaan na de overname bijkans versperd wordt door leeuwen en beren. Met andere woorden de overname is een uiterst riskante actie. De koper zal op grond van de door hem ingeschatte risico’s de hoogte van de goodwill zo beperkt mogelijk willen houden.

Een verkoper verkondigt - niet zelden op groteske wijze- dat zijn bedrijf veel meer waard is dan blijkt uit de balans van zijn bedrijf.Er staat geen post ‘goodwill’ op de balans die volgens de verkoper recht doet aan de onuitputtelijke meerwaarde die het bedrijf in zich heeft.

In het onderhandelingsproces zal uiteindelijk blijken wie de meeste overtuigingskracht heeft, de (adviseur van de) koper of de (adviseur van de) verkoper. Het kennen en uitdragen van de juiste argumenten voor een gerechtvaardigde goodwill is in het onderhandelingsproces veelal een groot pluspunt, maar helaas zeker niet altijd (alleen en uitsluitend) bepalend voor de uiteindelijk overeengekomen en te betalen goodwill.

Hoek en Blok Corporate Finance

Rob de Bruijn RA RV

E: r.d.bruijn@hoekenblok.nl 

I: http://www.hoekenblok.nl%20/

Telefoon: (0184) 496800